Jak i gdzie to się zaczęło?
Sklasyfikowano i nazwano nawet fobię związaną z tym dniem. Fachowa nazwa strachu przed piątkiem trzynastego to paraskewidekatriafobią. Powstała ona z połączenia greckiego paraskevi (piątek), dekatreis co oznacza trzynasty i fobia, czyli po grecku po prostu strach.
Istnieje pogląd, że feralność tej daty bierze początek od faktu, że w ten dzień (13 października 1307) aresztowano Templariuszy. Kłamliwie oskarżonych przez króla Francji Filipa IV m.in. o herezję, sodomię i bałwochwalstwo (w rzeczywistości był on u nich ogromnie zadłużony i chciał się pozbyć wierzycieli). Według tej hipotezy ostatni wielki mistrz zakonu, Jacques de Molay, tuż przed spłonięciem na stosie przeklął Filipa IV i papieża Klemensa V, a rok później obaj nie żyli.
Pechowość 13-stki, samej w sobie, można również połączyć z tradycją bliskowschodnią, a przede wszystkim – babilońską. W roku słonecznym mamy 12 cykli księżycowych i kawałek trzynastego, który nie do końca pasuje do całej układanki. Przez to, sama trzynastka wydaje się trudna do dopasowania, bo wprowadza zamieszanie. Jeszcze bardziej złowróżbnym znakiem było zbiegnięcie się trzynastego piątku z pełnią Księżyca. Ludzie w tamtych czasach bali się pełni Księżyca, dlatego też znachorki, bruchy, szamani zbierali w ten czas zioła, gdyż wierzono, że ich moc była wtedy najsilniejsza.
13 Piątek a chrześcijaństwo.
Mimo, że prawdziwe przekonanie o pechowości tej daty pojawiło się dopiero na początku XX wieku to warto zaznaczyć, że kiedyś wiązano ją także ze śmiercią Chrystusa, który zgodnie z pewną tradycją miał zostać ukrzyżowany właśnie w piątek trzynastego. Tradycja chrześcijańska ma jednak do tego stosunek dwuznaczny – w piątek Bóg stworzył Adama, ale i w piątek wygnał go z raju. Piątek to także dzień w którym umarli zmartwychwstaną na Dzień Sądu. Ta koncepcja wydaje się jednak dość mocno naciągana, trudno bowiem, żeby piąty dzień od stworzenia świata nosił numer 13.
Apokalipsa to trzynasty rozdział w Biblii, a trzynastym uczestnikiem Ostatniej Wieczerzy był zdrajca, czyli Judasz. Jak głoszą pradawne przesądy w piątki trzynastego wielu złodziei nie szło rabować bowiem kościół czcił mocniej piątki niż inne dni tygodnia, i żarliwiej podchodził do modlitw. Ponadto trzynastego dnia każdego miesiąca wiedźmy spotkały się na wzgórzu, by wróżyć i odprawiać czary. Spotykało się dwanaście czarownic, a trzynastym miał być Szatan.
Przed pechem piątku trzynastego starano się chronić. Były różne sposoby, głównie odczynianie uroków. Przewrotnie również właśnie dzięki magii, ziołom, czarom, gusłom starano się odsunąć zło. Tworzono talizmany, amulety które miały chronić przed problemami tego dnia.
Początkowo trzynastka nie była postrzegana tak, jak dziś – uznawano ją raczej za liczbę przynoszącą zawirowania i zwroty. Przez to trzynastka została jednak uznana za pechową, ponieważ nasza podświadomość nie lubi zmian, postrzega je jako zagrożenie. Jedynie Skandynawowie traktują ten dzień jako szczęśliwy,
a za dzień pechowy mają go szczególnie w krajach anglojęzycznych, francuskojęzycznych i portugalskojęzycznych.
Taki sam status posiada w takich krajach jak: Polska, Estonia, Niemcy, Finlandia, Austria, Irlandia, Szwecja, Dania, Słowacja, Norwegia, Czechy, Słowenia, Bułgaria, Islandia, Belgia i Filipiny.
W Grecji, Rumunii i Hiszpanii za pechowy jest uznawany wtorek trzynastego, zaś we Włoszech piątek siedemnastego.
Wypadanie piątków 13 w zależności od pierwszego dnia roku
Lata zwykłe
- poniedziałek: 13 kwietnia, 13 lipca
- wtorek: 13 września, 13 grudnia
- środa: 13 czerwca
- czwartek: 13 lutego, 13 marca, 13 listopada
- piątek: 13 sierpnia
- sobota: 13 maja
- niedziela: 13 stycznia, 13 października
Lata przestępne
- poniedziałek: 13 września, 13 grudnia
- wtorek: 13 czerwca
- środa: 13 marca, 13 listopada
- czwartek: 13 lutego, 13 sierpnia
- piątek: 13 maja
- sobota: 13 października
- niedziela: 13 stycznia, 13 kwietnia, 13 lipca
Źródło: Wkipedia