Uroczystego otwarcia Sali Doświadczania Świata dokonali i swoją obecnością zaszczycili : Pan Włodzimierz Górlicki Starosta Szydłowiecki, Pan Artur Ludew Burmistrz Szydłowca, Pan Robert Górlicki Wiceprzewodniczący Rady Powiatu w Szydłowcu, Pani Joanna Strzelecka Naczelnik Wydziału Edukacji Zdrowia, Kultury i Sportu Starostwa Powiatowego w Szydłowcu, Pani Jadwiga Kopycka Sekretarz Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii w Szydłowcu, Pani Aneta Furmańska Dyrektor Zespołu Edukacji i Finansów Oświaty w Szydłowcu.
Otwarcie Sali rozpoczęło się symbolicznym przecięciem wstęgi przez gości. Pani Elżbieta Szymańska Dyrektor Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Szydłowcu uroczyście przywitała wszystkich zebranych. W swoim wystąpieniu przybliżyła ideę powstania metody terapeutycznej Snoezelen. Omówiła cele terapii jak również grupy docelowe wielozmysłowych oddziaływań w Sali Doświadczania Świata.
Sala powstała dzięki pozyskanemu dofinansowaniu z MEN, z 0.4 rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2018, z tytułu doposażenia w sprzęt i pomoce dydaktyczne zaadaptowanych nowych pomieszczeń, jak również przy wsparciu finansowym organu prowadzącego –powiatu szydłowieckiego.
Pracownicy Poradni zapoznali uczestników spotkania z zastosowaniem sprzętu oraz omówili cel terapii i ich grupy docelowe. Goście mogli osobiście doświadczyć wielozmysłowych oddziaływań narzędzi terapeutycznych.
Pani Dyrektor Elżbieta Szymańska bardzo serdecznie podziękowała wszystkim za pomoc w realizacji projektu Sali Doświadczania Świata, zwracając szczególną uwagę na wsparcie władz samorządowych zarówno w aspekcie samej idei jak również w obszarze finansowym.
Czym jest Snoezelen?
Nazwa „Sala Doświadczania Świata” jest polskim odpowiednikiem nazwy „Snoezelen” (czyt. snucelen) – terapii znanej i stosowanej od niemalże 40 lat na całym świecie, która polega na stymulowaniu poznawania świata na poziomie sensorycznym.
Sala Doświadczania Świata jest to specjalnie wyodrębnione pomieszczenie wyposażone w różnego rodzaju urządzenia stymulujące rozwój zmysłów. Głównym jej celem jest stwarzanie możliwości odbierania nowych bodźców, wzbogacanie doświadczeń oraz miłe spędzanie czasu w atmosferze relaksu i pełnej akceptacji przez osoby z wieloraką niepełnosprawnością. Pobyt w Sali pozwala na chłonięcie, badanie i kontrolowane szerokiego zakresu bodźców zmysłowych w przystępnym otoczeniu. Zwiększa poczucie zaufania i odprężenia, dając możliwość cieszenia się doznaniami zmysłowymi. W bezpiecznym, wygodnym otoczeniu podstawowe zmysły są pobudzane muzyką, efektami świetlnymi i łagodnymi wibracjami. Pozytywne działania przenoszą się w inne sytuacje i w konsekwencji stymulacja i interakcja prowadzą do poprawy komunikacji. Odbiorcami tego typu terapii są m.in. osoby z różnego rodzaju niepełnosprawnościami i deficytami, z niepełnosprawnością intelektualną, mózgowym porażeniem dziecięcym, autyzmem, zespołem Downa, chorobą psychiczną, zaburzeniem mowy na tle nerwicowym. Systematyczna stymulacja poszczególnych zmysłów w Sali Doświadczania Świata jest więc ważnym źródłem rozwoju każdego dziecka z niepełnosprawnością lub deficytami gdyż:
- zwiększa jego aktywność i motywację do poznawania
- zwiększa chęć do nawiązywania kontaktu
- wywołuje zadowolenie i poczucie bezpieczeństwa, ułatwia pokonywanie lęku
- zwiększa ofertę poznawania różnych bodźców (zwiększa bazę doświadczeń) zwiększa wrażliwość
- poprawia orientację w schemacie ciała oraz przestrzeni
- motywuje do podejmowania aktywności
- przyczynia się do nabierania świadomości istnienia i odrębności od otoczenia
- doskonali pracę poszczególnych analizatorów
- wpływa na rozwój wyższych funkcji – emocjonalnych, społecznych, komunikacyjnych, ruchowych i poznawczych
Dla osób zdrowych seans w tej sali jest doskonałym środkiem służącym wyciszeniu i relaksacji.
Cele realizowane w Sali Doświadczania Świata podczas stymulacji zmysłów:
Wzrok:
- zyskanie poczucia i świadomości światła,
- ćwiczenie koncentracji na bodźcach wzrokowych,
- rozwijanie spostrzegawczości wzrokowej i kierunkowości spostrzegania,
- poprawa koordynacji wzrokowo-ruchowa,
- usprawnianie analizy i syntezy wzrokowej,
- poszerzanie doświadczeń wzrokowych oraz pamięci wzrokowej.
Słuch:
- ćwiczenie umiejętności koncentracji na bodźcach słuchowych,
- poszerzanie zasobu doświadczeń słuchowych,
- zmniejszanie lęku przed nowymi dźwiękami,
- rozwijanie pamięci słuchowej,
- stymulowanie koordynacji słuchowo-ruchowej, słuchowo-wzrokowej,
- ćwiczenie umiejętności różnicowania dźwięków otoczenia i mowy.
Stymulacja przedsionkowa:
- ćwiczenie odpowiedniego napięcia mięśniowego,
- rozwijanie poczucia i świadomości ciała,
- orientacji w schemacie ciała oraz orientacji w przestrzeni,
- poprawianie koncentracji uwagi,
- rozwijanie aktywności.
Dotyk:
- poszerzenie doświadczeń i rozwijanie zdolności postrzegania,
- poprawa orientacji w schemacie własnego ciała,
- ćwiczenie zdolności manipulacyjnych,
- rozwijanie wrażliwości dotykowej,
- rozwój aktywności ruchowej.
Węch:
- poszerzanie doświadczeń węchowych,
- ćwiczenie zdolności kojarzenia zapachu z sytuacją, lokalizacji zapachu,
- budowanie wyobrażeń i wiedzy na temat otaczającego świata.
Smak:
- rozwijanie percepcji smakowej,
- nabywanie umiejętności rozróżniania smaków,
- poszerzanie preferencji smakowych.
Jak wspomniano wyżej Sala Doświadczania Świata jest specjalnie urządzonym pomieszczeniem z przemyślaną ofertą bodźców słuchowych, wzrokowych, dotykowych, zapachowych, kinestetycznych. Doskonali, zatem pracę wszystkich analizatorów i wpływa na rozwój wyższych funkcji – emocjonalnych, społecznych, komunikacyjnych. Jest to fragment przestrzeni, który daje uczestnikowi terapii możliwość takiego przeżywania świata i kontaktu z otoczeniem, które gdzie indziej są dla tej osoby niedostępne, chociażby z uwagi na różnego rodzaju ograniczenia, dysfunkcje czy niepełnosprawności. Pracując z dzieckiem w Sali Doświadczania Świata wpływamy na jego wszechstronny rozwój poprzez wielozmysłową stymulację, co warunkuje prawidłowy rozwój wszystkich funkcji poznawczych. Terapia dobierana jest indywidualnie do potrzeb dziecka. Dziecko ma wolność wyboru bodźców, których w danym momencie najbardziej potrzebuje.
Sala Doświadczania Świata, jaką dysponuje placówka, została wyposażona w następujące urządzenia:
- Lampa UV – podświetla fototapetę, wmontowana jest też w prysznic światłowodów- ma właściwości uspokajające, skupia uwagę dziecka na elementach i przedmiotach reagujących na promienie UV i czyni je bardziej atrakcyjnymi poprzez mocny, wyrazisty kontrast. Ma to szczególne znaczenie dla dzieci z dysfunkcjami analizatora wzrokowego.
- Projektor kolorów i obrazów – uwrażliwia i wyostrza zmysł wzroku na bodźce wizualne, koncentruje uwagę na zmieniających się na ścianie barwach i obrazach, a także rozwija spostrzegawczość, pamięć wzrokową i wyobraźnię, sprzyja budowaniu skojarzeń i doskonali sprawność językową.
- Kącik lustrzany – wyposażony w sznur światłowodów, stanowi idealne miejsce do ćwiczeń z zakresu orientacji w schemacie własnego ciała i orientacji w przestrzeni, zachęca do wyrażania emocji, do zabawy mimiką, gestem, uczy naśladownictwa.
- Światłowody – dostarczają sinych wrażeń wzrokowych poprzez ostre i zmieniające się kolory, co zwiększa koncentrację uwagi, rozbudza zainteresowanie i chęć do działania.
- Kolumny wodne – poruszające się w kolumnie i zmieniające kolor bąbelki dostarczają silnych wrażeń wzrokowych, słuchowych i dotykowych. Specyficzny dźwięk włączonej i bulgoczącej wody jest obiektem żywego zainteresowania- nie tylko wśród małych dzieci. Jedna z kolumn wyposażona jest dodatkowo w mikrofon, co daje możliwość komponowania różnych ciekawych ćwiczeń oddechowych i artykulacyjnych.
- Drabina świetlno-dźwiękowa – wyposażona w dwa mikrofony; rozbudza ciekawość i zachęca do mówienia, aktywizuje zmysł wzroku i słuchu, doskonała zachęta do koncentracji na bodźcach słuchowych, do ćwiczeń artykulacyjnych, fonetycznych oraz do zabawy własnym głosem (możliwość włączenia echa), daje poczucie własnego sprawstwa.
- Łóżko wodne – podgrzewane, otoczone lustrzaną ścianą, na suficie umocowany wachlarz opadających światłowodów, wyposażone w odtwarzacz CD, pozwala na odczuwanie własnego ciała. Lekkie kołysanie wpływa wyciszająco, odprężająco, normalizuje napięcie mięśniowe i doskonale kształtuje zmysł równowagi. Niweluje lęk przed tym, co nieznane. Uzupełnieniem wrażeń jest uczucie ciepła, chlupot wody i słyszalna w tle muzyka relaksacyjna.
- Tor świetlno-dźwiękowy i kuranty ścienne – możliwość odtwarzania 99 różnych rodzajów dźwięków i 10 różnorodnych linii melodycznych; doskonali koncentrację uwag i aktywizuje do działania, uczy naśladownictwa. Stąpanie po kolorowych polach to jednocześnie wybór własnej ścieżki dźwiękowej. Dźwięk staje się również widzialny, a zabawa w kompozytora sprzyja rozwijaniu pamięci wzrokowej, słuchowej, doskonaleniu analizy i (odtwarzanie dźwięków, prostych melodii, rozróżnianie tonów niskich i wysokich, tempa, zapamiętywanie kolejności kolorowych pól, różnicowanie dźwięków pochodzących z otoczenia), daje mnóstwo satysfakcji z własnego działania.
- Gwiaździste niebo – pozwala się zrelaksować, uaktywnia percepcję wzrokową, tworzy nastrój równowagi i wyciszenia, daje uczucie wewnętrznego spokoju.
- Emiter zapachów – w postaci fantazyjnej muszli, doskonale dopełnia atmosferę relaksu, dostarcza bodźców zapachowych i wzrokowych.
- Panele sensoryczne (zwane też tablicami fakturowymi) – umożliwiają odbiór wrażeń dotykowych poprzez dłonie i stopy, poszerzają bazę własnych doświadczeń i zachęcają do swobodnych skojarzeń.
- Zestaw urządzeń nagłaśniających do zajęć terapeutycznych oraz zestaw płyt z odgłosami natury i muzyka relaksacyjną
Całość wyposażenia dopełniają wygodne, miękkie siedziska oraz różnorodne akcesoria wrażliwe na promienie UV: kolorowe pałeczki, gumowe węże różnej długości i grubości, barwne piłki, które terapeuta wykorzystuje podczas zabaw kierowanych. W Sali Doświadczania Świata, w zależności od specjalnych potrzeb dzieci, prowadzący może również wykorzystywać inne alternatywne metody pracy bądź też elementy różnych terapii, np. SI, wybrane ćwiczenia Ruchu Rozwijającego Weroniki Shelborne, Program Aktywności Knillów (przedszkolaki), może prowadzić biblioterapię, itp.
Celem terapii jest to aby uczestnicy zajęć czuli się tu dobrze i bezpiecznie, by odczuwali radość z własnego działania, poznawali i przeżywali świat swoimi wszystkimi zmysłami, nabywając jednocześnie nowych doświadczeń.